کد مطلب:36059 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:173

امر به معروف و نهی از منکر











(و امر بالمعروف تكن من اهله)

«و به كارهای نیك امر كن تا از اهل آن باشی»

امام علیه السلام در این فراز مقدس فرزند برومند خود را اولا به امر به معروف فرا خوانده و سپس این جمله را می آورد كه (تكن من اهله) و گویا مقصودشان این است كه با امر به معروف و فرا خواندن مردم به خوبیها بطور طبیعی، خود انسان، پاك عمل خواهد شد كه این خاصیت تكرار چیزی است، یعنی بر اثر مداومت و تكرار، كم كم در جان خود انسان نفوذ می كند و جزء طبیعت او می شود.

و ممكن است مقصود این باشد كه امر به معروف چون حكایت از اهتمام انسان به آن خوبی می كند و كاشف از توجه داشتن به آن كار است، پس خود موجب آن است كه انسان از اهل خوبی و از خوبان باشد.

آری! امر به معروف، كاشف از مهم بودن جریان، در نظر آدمی است كه اگر برایش مهم نبود واگر این شخص نسبت به آن عمل، بی تفاوت بود، وجهی نداشت كه حركت كند و دیگران را به انجام آن عمل فرابخواند و بدین ترتیب امر به معروف موجب آن است كه انسان جزء اهل معروف و در شمار نیكان و شایستگان درآید.

[صفحه 45]

(و انكر المنكر بیدك و لسانك)

«و با دست و زبانت جلوگیری از زشتیها بكن»

غالبا در قبال امر به معروف، فراز نهی از منكر بهكار می رود و در اینجا بجای آن، انكار منكر آمده و این نیز بههمان معنی است زیرا مخالفت و جلوگیری از كار بد و عمل زشت و ناروای جدای از نهی از آنگونه اعمال نخواهد بود.

و این دو موضوع، از اهم برنامه های اسلامی است و اساس نظام امر دین و عامل نافذ و بسیار موثری برای اصلاح جامعه و نگهداری آنان از كجی و انحراف است اصلاح نوع انسانی، اثباتا و نفیا دائر مدار این دو امر بزرگ و میزان اصلاحات جامعه، به شدت و ضعف این دو امر عظیم، متفاوت است. ضمنا نباید در مقام نهی از منكر اكتفا به زبان كرد بلكه امام بزرگوار انكار منكر را، با، ید، یعنی عملا مقدم بر انكار بالسان داشته اند.

(و بین من فعله بجهدك)

«و از مر تكبین زشتیها و اعمال بد، با تمام توان و جدیت دوری كن»

ذكر این جمله بعد از جمله انكر المنكر شاید بدینمناسبت باشد كه انكار زشتی كردن و اظهار تنفر از بدیها نمودن و از دیگر سو حشر و نشر با زشتكاران و نشست و برخاست با اهلمعیت، به مسخره شبیه تر است و كار انسان را كم تاثیر می كند. روابط تنگاتنگ و صمیمانه و رفت و آمد با گناهكاران،تقویت عملی آنان است و با وجود آن، زمینه ای برای نهی از منكر باقی نخواهد ماند.

و به تعبیر دیگر، دوری از اهل فساد و بدی، زمینه های تاثیر و نفوذ نهی از منكر را بخوبی فراهم آورده و شرائط پیشرفت نهی كننده را مساعد می سازد.

و از این جهت كه بگذریم اصولا معاشرت، اختلاط و آمیزش با اهل معصیت تمایلات سوء و احساسات انحرافی را در نهاد انسان تهییج كرده و خلاصهاو راوادار به همان كارهای زشت و ناروای آنان خواهد نمود.


با، بدان كم نشین كه درمانی
خو پذیر است نفس انسانی

[صفحه 46]

و روی این جهات امام بزرگوار و مربی نفوس، از فرزند خود و از همه نفوس مستعده می خواهد كه با تمام توان با سعیو جد از بدكاران دوری نموده و مطلب را خیلی جدی و مهم تلقی كنند.


صفحه 45، 46.